Help ik moet een speech houden

Op heugelijke momenten zoals verjaardagen, huwelijken of jubilea maar ook op verdrietige momenten zoals herdenkingen, afscheid of begrafenissen houden we een speech. Een speech kan letterlijk de geschiedenis veranderen en zorgen dat een relatief klein land standhoudt tegen een grootmacht door indrukwekkende toespraken in nationale parlementen. Niet iedereen was acteur voor hij president werd en gevraagd worden voor een speech geeft vaak ongemak. Hoe schrijf je een speech? Hoe spreek je krachtig? Dit zijn vragen die vaak gesteld worden, want een speech voelt als een one-chance-one-opportunity moment. De drie onderstaande tips met concrete voorbeelden helpen om te vlammen op het juiste moment. 

Tip 1: Spreek uit het hart

Deze tip geldt niet voor professioneel acteurs, want die zijn getraind om emotie op te roepen, en zij voelen die emotie ook echt. Voor alle andere mensen geldt: het publiek voelt of je iets meent. We zijn allemaal sensitiever dan we doorhebben en incongruentie druipt van je af. Bij incongruentie is er een verschil tussen wat iemand zegt en voelt. Met andere woorden: wij zijn gewoon niet goed in iets zeggen dat we niet menen. Een leuk voorbeeld van de non-verbale en verbale reactie van twee mensen die iets moeten zeggen wat ze niet menen is te zien in het filmpje.

De volgende vraag is natuurlijk: hoe spreek je vanuit je hart? Je kunt een concreet moment pakken, waar je echt iets bij voelt. Haal deze herinnering zo levend mogelijk terug. Gebruik deze details om jouw publiek mee te nemen op reis. Een voorbeeld: “we liepen op een stoffige zandweg in Mutolere, een klein dorp in Oeganda toen we ineens een geluid achter ons hoorden…”. Op deze manier kan het publiek met je meevoelen. Doordat dit moment iets voor je betekent zal je vanzelf “de juiste” dingen doen met je handen, stem en houding. In je hart zit gevoel en dit gevoel wil je delen met het publiek. De volgende stap is om te vertellen wat het met je deed. Dit noemen ze wel de “kernboodschap”. 

Kortom de ingrediënten van een goede speech zijn: een moment dat je raakt en een duidelijke boodschap. Dan gaan we nu naar het recept.

Tip 2: Gebruik schaamteloos retoriek

Alle grote sprekers op aarde gebruiken dezelfde technieken. De drie bijgevoegde filmpjes lijken compleet anders maar gebruiken dezelfde retorische technieken. Er is letterlijk geen zin zonder techniek. Als je tijd en zin hebt: bekijk de eerste minuten en probeer de retorische technieken te ontdekken.

Deze fragmenten laten zien dat het retorisch niet uitmaakt of je campagne voert, een product verkoopt of een emotioneel punt maakt. De volgende technieken zie je continue terug:

Drieslag 

Van Veni, Vidi, Vici tot Heerlijk Helder Heineken. De drieslag is wellicht de meest gebruikte techniek in de geschiedenis. Bij oneven cijfers zien we eerder een verband en drie is het kleinste aantal waarbij we een verband kunnen leggen. Je kunt de drieslag ook gebruiken als zinsconstructie. Obama deed dit in zijn beroemde Iowa Speech op de volgende manier:

“They said this day would never come”

“They said our sights were set too high”

“They said this country was too divided, too disillusioned to ever come together”

Kan jij de twee drieslagen ontdekken? (Tip: let op too) 

Contrast

Alles wat je zegt kan je sterker maken door een contrast. Bijvoorbeeld: “deze maatregel is niet om jullie te pesten, maar om deze organisatie toekomstbestendig te houden”. Ook het contrast is veel gebruikt en een zeer bekend voorbeeld is “to be or not to be”. 

Raadsel

Of mooier in het Engels verwoord: puzzling statement. Deze techniek kan je het makkelijkst in jouw speech verwerken door een vraag te stellen zoals bijvoorbeeld: waarom is dit belangrijk? Door dit te doen krijg je direct de aandacht van jouw publiek. 

One-liner

Wat is een one-liner? Een korte bondige zin die krachtig uitgesproken wordt. De beste speeches bestaan niet uit zinnen met heel veel bijzinnen, komma’s en aanhalingstekens (let op contrast). Korte krachtige zinnen doen het goed in speeches. 

Benoemen van het moment

Ieder moment is een compleet normaal moment tot iemand het moment gaat benoemen: vandaag zijn we samen om… Dit is ook een hypnotisch taalpatroon van Milton en het zorgt ervoor dat het publiek weer aandachtig gaat luisteren. 

De bovenstaande technieken zijn niet de hogere wiskunde maar het toepassen is soms lastig. We leven in een cultuur waarin we al snel denken: doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg. Wij denken dat “wij Nederlanders” niet gevoelig zijn voor retoriek. Maar kijk eens goed naar de zin: “doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg”. Dit is toch een prachtig gevonden contrast? Ook in onze cultuur werken de retorische technieken. Het toepassen hiervan is het verschil tussen een saaie droge speech en een toespraak die aanzet tot actie.

We hebben nu de ingrediënten en het recept van een goede speech. Nu gaan we naar de saus.

Tip 3: Durf stil te zijn

Nu gaat het echt spannend worden want speechen is eng en veel mensen hebben de neiging om te snel te spreken. Ervaren sprekers op grote congressen kan je herkennen aan het feit dat zij stil durven te zijn on-stage. 

Deze tip hangt samen met de retorische technieken. Door schaamteloos de retorische technieken te gebruiken heb je een structuur waarin stilte prima past. Door na iedere zin even stil te zijn maak je veel meer impact op jouw publiek.

Het stil zijn doe je natuurlijk voor het publiek, maar het heeft een heel groot voordeel voor jezelf. Je kunt namelijk blijven ademhalen. Dus als jij niet wil dat je stem “te hoog” zit, dat je middenin jouw speech een black-out krijgt of dat je zelf niet meer weet wat je gezegd hebt. Bouw rust in, en het wordt voor iedereen een betere ervaring. 

Dus kortom: “you can speak well if your tongue can deliver the massage of your heart”. Ik hoop dat deze blog helpt met schrijven en houden van jouw speech. Wil je dieper ingaan op Spreken met Impact. Schrijf je vooral in via: https://www.impactall.nl/training/presenteren-met-impact/