Menu
Om het feest der menselijkheid nog groter te maken hebben we ook nog de Blind Spot Bias waardoor we onszelf continue overschatten en werkelijk geloven dat wij minder denkfouten maken dan anderen. Kortom, we raken continue verstrikt in onze menselijkheid en als we een goed gesprek hebben bevestigen we vooral onszelf.
Een mooie definitie van een goed gesprek zou zijn: een gesprek waarin je wat leert of een inzicht verkrijgt. Dit noemt Michael Kahn in “de kunst van het luisteren” het ideeëngesprek. Theoretisch heel leuk maar hoe doe je dat? De basisvoorwaarden hiervoor zijn: de tijd nemen, contact maken en actief luisteren. Het klinkt als een open deur maar als iemand een andere mening heeft is het best lastig om je te verplaatsen in het standpunt van de ander. Je kunt gesprekstechniek gebruiken om het gesprek te sturen.
Gesprekstechnieken zijn een boeiend maar moeilijk thema want: alle beïnvloedingstechniek kan je 1-op-1 gebruiken voor manipulatie. Om het scherp neer te zetten: Martin Luther King & Obama gebruik(t)en dezelfde technieken als Hitler. Gesprekstechnieken zijn als scherpe messen: je kan er heerlijk mee koken maar lucht verplaatsen is niet zonder consequenties. Daarom het moreel appèl om de onderstaande gesprekstechnieken met open vizier te gebruiken. Vertel jouw gesprekspartner altijd wat je wilt en waarom. Je geeft iemand daarmee autonomie en keuze.
Dit bovenstaande is een pleidooi om de strijd aan te gaan met onze menselijkheid met de wapens van gesprekstechniek. In het arsenaal kan niet ontbreken:
Je komt er na de kroeg niet veilig mee thuis maar het geeft je wel een open blik. De eerste B staat voor Beeldvorming. Hier zijn we verschrikkelijk slecht in want in een fractie van een seconde hebben we een mening. Door beeldvormende vragen te stellen krijg je meer informatie. Voorbeelden zijn: Wat is de achtergrond van…? Wat is de aanleiding…? Hoe is het proces verlopen?
De O staat voor Oordeelsvormen. In deze fase is het doel om verschillende alternatieven af te tasten en de positie van de gesprekspartner helder te krijgen. Door samen mogelijkheden te verkennen en je te verdiepen in elkaars standpunt wordt besluitvorming beter. Voorbeelden van oordeelsvormende vragen zijn:
Ook in oordeelsvormen blinken we niet uit want in de praktijk zijn we vaak bezig met uitleggen waarom wij gelijk hebben en de ander niet.
De laatste B staat voor Besluitvormen en dit kunnen we mentaal erg snel maar het vragen stellen vraagt discipline. Voorbeelden van besluitvormende vragen zijn:
Voor een goed ideeëngesprek: zorg dat je je eigen BOB bent.
Iedereen kent het acroniem van LSD. Als je dit als een kunstje en trucje gebruikt is het net zo artificieel als de drug en de gesprekken even surreëel als een trip. Het gaat niet om de techniek maar om de oprechte interesse.
Wees bewust dat ieder woord voor ieder persoon een andere betekenis kan hebben. Voor de liefhebbers raad ik het boek “the unbearable lightness of being” aan. Door steeds te checken of je de ander echt snapt krijg je echt contact en je wordt steeds beter in het onderscheiden van nuance.
We mogen als mensen niet meer twijfelen. Als een politicus van mening verandert is het een draaikont en moet hij/zij zich verantwoorden. Wat een waanzin, want er zit veel waarde in nuance.
Communicatief is nuance moeilijk want we zoeken veiligheid en twijfel maakt onrustig. Het geeft het gevoel: wat wil je nou? Deze paradox is taalkundig op te lossen. Door met definitief taalgebruik te twijfelen. Dus niet: toch, misschien, eigenlijk, een beetje. Maar: het is belangrijk dat we het van verschillende kanten bekijken.
Dus laten wij genieten van een “goed” gesprek waarin we oprecht geïnteresseerd zijn in de mening van de ander en waar we durven te twijfelen aan onzelf.